به نام او-سلام
تنگه شيرز در استان لرستان و در شمال غرب شهر كوهدشت قرار گرفته است. دره اي كه با طبيت زيبا و چشمه روح
بخشش، يكي از بكرترين مقاصد گردشگري ايران به شمار مي رود. در اين منطقه، صخره هاي تند و تيز و بلندي را مي
بينيد كه زيبايي شان را مديون فرسايش بادي شان هستند. درختان اين تنگه ميوه هاي وحشي شان را سخاوتمندانه به
شما تعارف مي كنند و چشمه جاري در دره، قدم هاي شما را به رودخانه سيمره مي رساند.
به نام او
گويش يا زبان لكي همگره گويش هاي فيلي ، كرماشاني ،كلهري ، گروسي ،و خانقيني است كه در مناطق غرب لرستان (كوهدشت ، نورآباد،الشتروچغلوندي ) ، هرسين ، دره شهر ،آبدانان ،صحنه،كنگاور و بخشهاي از خرم آباد،نهاوند،بروجرد،ايلام ،كرمانشاه و همدان با آن صحبت مي شود ، در اين حوزه شاعران بزرگي از قرن ها پيش تا كنون شعر هايي را سروده اند كه از آن جمله مي توان به ملاپريشان سلسله اي (ق 8) ،ملا منوچهر ، ملاحق علي ، آزاد بخت ، غضنفري،تركه مير ، حسنوند و ..... اشاره كرد در ضمن بيشتر شعر هاي مذهبي يارساني ها (اهل حق) نيز به اين زبان مي باشد، پهلويانه (فهلويات) كه شعرهايي با شاعر نامشخص مي باشند نيز بين مردم اين منطقه رايج است كه سينه به سينه نقل شده اند و در مراسم شادي و عزا خوانده مي شوند(1)
متاسفانه اين گويش فاقد گونه ي نگارش روشني مي باشد و هر نويسنده اي بنا بر سليقه ي خود دست به كشف حروفي براي خود نموده است در اين مقاله سعي شده با الهام از شيوه ي نگارش كردي حروف الفبايي براي اين گويش تهيه گردد كه اميد است مورد توجه مححققان عزيز قرار بگيرد لازم به ذكر است كه اين حروف زبان لري و بختياري را نيز مي تواند در بر بگيرد .
اصل اساسي در اين شيوه ي نگارش " برابري ويكساني تلفظ و نوشتن كلمه" مي باشد . اين حروف به صورت زير مي باشند:
آا ،ب،پ ،ت ، ج ، چ ، ح ، خ ، د ، ر ، ر، ز، ژ، س ، ش ، ع ، غ ، ف ، ق ، ك ، گ ، و ، وو ، و ، ل ، ل ، م ، ن ، ه ،هه ،ي،ي ،ق
كه در زير آوا نوشت آنها همراه با مثال هايي آورده شده است.
به نام او-سلام
گويش يا زبان لكي همگره گويش هاي فيلي ، كرماشاني ،كلهري ، گروسي ،و خانقيني است كه
در مناطق غرب لرستان (كوهدشت ، نورآباد،الشتروچغلوندي ) ، هرسين ، دره شهر ،آبدانان
،صحنه،كنگاور و بخشهاي از خرم آباد،نهاوند،بروجرد،ايلام ،كرمانشاه و همدان با آن صحبت مي شود ، در اين حوزه شاعران بزرگي از قرن ها پيش تا كنون شعر هايي را سروده اند كه از آن
جمله مي توان به ملاپريشان سلسله اي (ق 8) ،ملا منوچهر ، ملاحق علي ، آزاد بخت ،
غضنفري،تركه مير ، حسنوند و ..... اشاره كرد در ضمن بيشتر شعر هاي مذهبي يارساني ها
(اهل حق) نيز به اين زبان مي باشد، پهلويانه (فهلويات) كه شعرهايي با شاعر نامشخص مي باشند نيز بين مردم اين منطقه رايج است كه سينه به سينه نقل شده اند و در مراسم شادي و عزا
خوانده مي شوند(1)
متاسفانه اين گويش فاقد گونه ي نگارش روشني مي باشد و هر نويسنده اي بنا بر سليقه ي خود
دست به كشف حروفي براي خود نموده است در اين مقاله سعي شده با الهام از شيوه ي نگارش كردي حروف الفبايي براي اين گويش تهيه گردد كه اميد است مورد توجه مححققان عزيز قرار بگيرد لازم به ذكر است كه اين حروف زبان لري و بختياري را نيز مي تواند در بر بگيرد .
اصل اساسي در اين شيوه ي نگارش " برابري ويكساني تلفظ و نوشتن كلمه" مي باشد . اين حروف به صورت زير مي باشند:
آا ،ب،پ ،ت ، ج ، چ ، ح ، خ ، د ، ر ، ر، ز، ژ، س ، ش ، ع ، غ ، ف ، ق ، ك ، گ ، و ، وو ، و ، ل ، ل ، م ، ن ، ه ،هه ،ي،ي ،ق
كه در زير آوا نوشت آنها همراه با مثال هايي آورده شده است.
به نام او-سلام
دژ زلال انگيز بر تيغه كوهي در دره باريكه سرطرهان
كوهدشت كه رود سيمره در ان جريان دارد آثار يك دژ
باقي مانده كه به دژ زلال انگيز معروف است. ساختمان دو
طبقه دژ با سنگ قلوه و گچ ساخته شده است.
سمت خاوري و
جنوبي دژ به رود سيمره منتهي ميشود كه عبور از آن با
توجه به ارتفاع تيغه كوه و ديواره دژ ناممكن است بيش
تر ديوارهاي شمالي دژ باقي مانده اند ولي نيمي از ديوار
خاوري آن فروريخته است.در ديوار جنوبي و برج مانند دژ
دريچه اي به اندازه 245×120 سانتي متر ساخته شده است كه
از آن رفت و آمد مي‌كرده اند. از اين دريچه، يك راه
مارپيچ كه به تپه باستاني «پياره» منتهي ميشود تحت
كنترل قرار مي گرفته است. تنها راه منتهي به دژ راهي
باريك است كه از قله كوه به سوي شمال دژ مي پيچد و سپس
به طبقه دوم آن مي رسد. در بدنه كوه چاهي تا سطح رود
سيمره كنده شده است كه با آن آب مورد نياز دژ تامين مي
شده است. ارتفاع سطح دژ تا بستر رود، نزديك به 15 متر
است. ظاهر اين دژ نشان مي دهد كه از آثار دوره ساساني
است. سطح اين دژ خاكي با قطر زياد پوشانده است
.
منبع: همان